οδηγίες στους γονείς

Oδηγίες στους γονείς

Το παιδί ξεχνιέται συχνά στον υπολογιστή και δεν έχει συναίσθηση του χρόνου που

αναλώνει σε αυτόν.

- Ασχολείται συνεχώς με το Ίντερνετ ή με δραστηριότητες σχετικές με αυτό, παραμελών-

τας συχνά τις υποχρεώσεις του στο σπίτι και στο σχολείο.

- Προτιμά τα παιχνίδια στο διαδίκτυο, από το να συναντά φίλους του, με αποτέλεσμα να

απομονώνεται.

- Πέφτει η απόδοση του στο σχολείο.

- Λειτουργεί αμυντικά και εχθρικά όταν κάποιος φέρνει τη συζήτηση στο θέμα του

διαδικτύου.

- Το διαδίκτυο το απασχολεί ακόμα και την ώρα που τρώτε ή την ώρα που διαβάζει ή όταν βρίσκεται στον κινηματογράφο.

- Αντιδρά πολύ νευρικά θυμωμένα ή επιθετικά όταν κάποιος το διακόπτει από το παιχνίδι ή

από τη συζήτηση που είχe

online

- Ξενυχτά συχνά για να μένει Θα αναφέρω τα σημάδια που πρέπει να ανησυχήσουν το γονιό

- Το παιδί ξεχνιέται συχνά στον υπολογιστή και δεν έχει συναίσθηση του χρόνου που

αναλώνει σε αυτόν.

- Ασχολείται συνεχώς με το Ίντερνετ ή με δραστηριότητες σχετικές με αυτό, παραμελών-

τας συχνά τις υποχρεώσεις του στο σπίτι και στο σχολείο.

- Προτιμά τα παιχνίδια στο διαδίκτυο, από το να συναντά φίλους του, με αποτέλεσμα να

απομονώνεται.

- Πέφτει η απόδοση του στο σχολείο.

- Λειτουργεί αμυντικά και εχθρικά όταν κάποιος φέρνει τη συζήτηση στο θέμα του

διαδικτύου.

- Το διαδίκτυο το απασχολεί ακόμα και την ώρα που τρώτε ή την ώρα που διαβάζει ή όταν

βρίσκεται στον κινηματογράφο.

- Αντιδρά πολύ νευρικά θυμωμένα ή επιθετικά όταν κάποιος το διακόπτει από το παιχνίδι ή

από τη συζήτηση που είχε online.

- Ξενυχτά συχνά για να μένει συνδεδεμένος / συνδεδεμένη στο διαδίκτυο.

- Λέει συχνά «καλά, θα παίξω μόνο ένα λεπτό ακόμη».

- Έχει πει αρκετές φορές συνειδητά ότι πρέπει να μειώσει τις ώρες που περνά συνδεδεμένο

στο διαδίκτυο αλλά έχει αποτύχει να τηρήσει το χρονοδιάγραμμα που όρισε μόνος / μόνη

χωρίς καμία πίεση.

- Κρύβει από τους γονείς πόσες ώρες περνά στο διαδίκτυο και συχνά δεν το ομολογεί ούτε

στον εαυτό του.

- Δείχνει άγχος, ανησυχία, εξάρσεις θυμού ή βίας ή καταθλιπτική συμπεριφορά όταν δεν

παίζει στο διαδίκτυο. Θα αναφέρω τα σημάδια που πρέπει να ανησυχήσουν το γονιό

- Το παιδί ξεχνιέται συχνά στον υπολογιστή και δεν έχει συναίσθηση του χρόνου που

αναλώνει σε αυτόν.

- Ασχολείται συνεχώς με το Ίντερνετ ή με δραστηριότητες σχετικές με αυτό, παραμελών-

τας συχνά τις υποχρεώσεις του στο σπίτι και στο σχολείο.

- Προτιμά τα παιχνίδια στο διαδίκτυο, από το να συναντά φίλους του, με αποτέλεσμα να

απομονώνεται.

- Πέφτει η απόδοση του στο σχολείο.

- Λειτουργεί αμυντικά και εχθρικά όταν κάποιος φέρνει τη συζήτηση στο θέμα του

διαδικτύου.

Εθισμός στο διαδίκτυο

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνονται στην δημοσιότητα από την σελίδα Internet World  Stats, στην Ελλάδα οι χρήστες διαδικτύου ανέρχονται περίπου σε 5.043.550 άτομα ενώ οι χρήστες του Facebook σε 3.718.340 άτομα.

Αν και στα στοιχεία που δημοσιοποιούνται δεν διαχωρίζεται ο αριθμός των ανήλικων χρηστών, μπορεί κάποιος να αντιληφθεί ότι πρόκειται για μια αρκετά μεγάλη ομάδα.

Η μεγάλη ανησυχία των γονέων, όπως εκφράζεται στην Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056 αλλά και στις ομιλίες που πραγματοποιεί το επιστημονικό προσωπικό του οργανισμού μας σε συλλόγους γονέων και κηδεμόνων, είναι ο φόβος της κακοποίησης μέσω διαδικτύου, το είδος των πληροφοριών που λαμβάνουν τα παιδιά αλλά και ο κίνδυνος του εθισμού

Και ενώ το διαδίκτυο γίνεται όλο και πιο δημοφιλές στα παιδιά, στα νοσοκομεία Παίδων λειτουργούν κλινικές για άτομα που έχουν εθιστεί.

Σύγχρονη έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το πανεπιστήμιο της Βόννης σε συνεργασία με το Κεντρικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας του Manheim έδειξε ότι ο εθισμός στο Διαδίκτυο είναι πιθανό, πέρα από ψυχολογικούς, να οφείλεται και σε βιολογικούς παράγοντες και συγκεκριμένα σε γονίδιο που σχετίζεται και με τον εθισμό στη νικοτίνη.

Το πρόβλημα του εθισμού στο διαδίκτυο είναι πολύ μεγάλο, γι’ αυτό οι γονείς θα πρέπει να ανησυχούν όταν:

 Η χρήση του διαδικτύου αναδεικνύεται ως η σημαντικότερη δραστηριότητα στην καθημερινότητα του παιδιού

 Η διάθεση του παιδιού σας αυτόματα αλλάζει με την χρήση του διαδικτύου (γίνεται χαρούμενο, ευδιάθετο)

 Το παιδί στην πάροδο του χρόνου χρησιμοποιεί πολλές ώρες το διαδίκτυο προκειμένου να αλλάξει η διάθεση του.

 Η διακοπή του διαδικτύου προκαλεί δυσφορία, θυμό, ένταση και γενικότερα επιθετική συμπεριφορά.

 Το παιδί μετά την παρατεταμένη  χρήση του διαδικτύου εκδηλώνει συναισθήματα ενοχής.

Σε όλες τις περιπτώσεις οι γονείς:

 Θέτουν συγκεκριμένο πρόγραμμα χρήσης του διαδικτύου στο οποίο παραμένουν σταθεροί

 Ορίζουν –για παράδειγμα- μια μέρα το μήνα που η χρήση του διαδικτύου αντικαθιστά μία οικογενειακή δραστηριότητα

 Παρακολουθούν διακριτικά την συμπεριφορά του παιδιού τους πριν, κατά την διάρκεια και μετά την χρήση

 Συμβουλεύονται την Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή για τα Παιδιά SOS 1056 για οποιαδήποτε ανησυχία η προβληματισμό τους και επιθυμούν να πάρουν κατεύθυνση από κάποιον ψυχολόγο.

Εθισμός στο Internet: Σωματικά και ψυχολογικά συμπτώματα

Ένα στα πέντε 15χρονα παιδιά στην Αττική παρουσιάζει περιοδικά ή συχνά προβλήματα σχετικά με την κατάχρηση του Διαδικτύου –ένα βήμα πριν τον εθισμό- ενώ ήδη τέσσερις ανήλικοι παρακολουθούνται με συμπτώματα εξάρτησης από το ίντερνετ. Όπως προκύπτει από έρευνα της Μονάδας Εφηβικής Υγείας της Β' Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείο Παίδων "Π & Α Κυριακού", ο πιο συχνός λόγος χρήσης του Διαδικτύου από 15χρονους εφήβους είναι τα online παιχνίδια. Τα στοιχεία ανακοίνωσε η Ανοιχτή Γραμμή για καταγγελίες για δικτυακούς τόπους "SafeLine". Σύμφωνα με την έρευνα λοιπόν το 8% των 15χρονων κάνει χρήση του Διαδικτύου πάνω από 20 ώρες την εβδομάδα και περίπου 3 στους 10 εφήβους σερφάρει σε καθημερινή βάση. Στις ΗΠΑ. η American Medical Association, αναγνωρίζοντας το πρόβλημα έχει ξεκινήσει τις προσπάθειες για να αναγνωριστεί επίσημα ο εθισμός στα ηλεκτρονικά παιχνίδια ως ψυχολογική διαταραχή με σκοπό την επαγρύπνηση του κοινού αλλά και την εξασφάλιση ασφαλιστικής κάλυψης για όσους διαγνωσθούν με συμπτώματα εθισμού στα videogames. 

Συμπτώματα και ενδείξεις 
Η SafeLine αναφέρει ως προειδοποιητικές ενδείξεις για τον εθισμό στο Διαδίκτυο τα παρακάτω: 

Ψυχολογικά συμπτώματα: 

·         Αίσθηση ευφορίας όση ώρα βρισκόμαστε στον υπολογιστή.

·         Είμαστε ανίκανοι να σταματήσουμε την δραστηριότητα.

·         Αποζητούμε όλο και περισσότερο χρόνο στον υπολογιστή.

·         Παραμελούμε οικογένεια και φίλους.

·         Νιώθουμε κενοί, θλιμμένοι και οξύθυμοι όταν δεν βρισκόμαστε στον υπολογιστή.

·         Λέμε ψέματα στην οικογένεια και τους φίλους μας για τις δραστηριότητες μας.

·         Αντιμετωπίζουμε προβλήματα με τη δουλειά και το σχολείο.

Σωματικά συμπτώματα: 

·         Διατροφικές διαταραχές.

·         Διαταραχές του ύπνου και αλλαγή των συνηθειών ύπνου.

·         Μυοσκελετικές παθήσεις (π.χ. σκολίωση).

·         Μειωμένη αθλητική δραστηριότητα.

·         Ξηρά μάτια - μυωπία.

·         Ημικρανίες.

·         Παραμέληση προσωπικής υγιεινής.

Ιντερνετ, έφηβοι και εθισμός 

Ολοένα και περισσότεροι έφηβοι εθίζονται πλέον στο Ίντερνετ. Στη Μονάδα Εφηβικής Υγείας της Β' Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών τον τελευταίο χρόνο παρακολουθήθηκαν 18 περιστατικά 

Τα στοιχεία που προκύπτουν από την έρευνα της Μονάδας Εφηβικής Υγείας της Β' Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο Παίδων "Π. και Α. Κυριακού", διευθυντής της οποίας είναι ο Δ. Καφετζής και επιστημονική υπεύθυνος η Α. Τσίτσικα, για τη χρήση του Διαδικτύου από εφήβους ηλικίας 15 ετών, είναι αποκαλυπτικά: το 8% κάνει χρήση του Διαδικτύου πάνω από 20 ώρες την εβδομάδα και περίπου τρεις στους δέκα εφήβους σερφάρουν σε καθημερινή βάση. Ο συχνότερος λόγος χρήσης του Διαδικτύου είναι τα online παιχνίδια. "Η χρήση Διαδικτύου είναι δημοφιλής στους έλληνες εφήβους και ενδέχεται να οδηγήσει σε ψυχοκοινωνικά προβλήματα, όταν υπάρχει υπερβολή", αναφέρει, μεταξύ άλλων, η έρευνα. 
Επιπλέον, διαπιστώθηκαν τα παρακάτω: 
--- 53,4% των εφήβων χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο για χρονικό διάστημα περισσότερο από ένα έτος. 
--- 26% ανέφερε καθημερινή χρήση. 
--- 8% κάνει χρήση πάνω από 20 ώρες εβδομαδιαίως. 
--- Τα αγόρια χρησιμοποιούσαν το διαδίκτυο σημαντικά περισσότερο από τα κορίτσια. 
--- 1% από τους εφήβους του δείγματος είχε εθιστεί στη χρήση Διαδικτύου. 
--- 18,2% παρουσίασε περιοδικά ή συχνά προβλήματα σχετικά με την κατάχρηση Διαδικτύου (κατάσταση πριν από το εθισμό). 
--- 4,2% του δείγματος είχε δεχτεί απειλές μέσω Διαδικτύου (cyber bulling victims). 
Απογοητευτικά είναι τα αποτελέσματα έρευνας που έγινε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Mediappro. Σύμφωνα με αυτά, το 64% των εφήβων χρησιμοποιεί το Ίντερνετ του σχολείου για να κατεβάζει μουσική και βίντεο, το 69,9% για να παίζει online παιχνίδια, το 38% για συνομιλίες (chatting), το 9,6% για αγορές (shopping) και μόνο το 16% για σχολικές εργασίες. 
ΠΛΗΜΜΕΛΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 
Οι κίνδυνοι από την ανεξέλεγκτη χρήση του Διαδικτύου από τους εφήβους είναι αρκετοί, γι' αυτό και σύμφωνα με τους ειδικούς είναι αναγκαία η εκπαίδευση τόσο των εφήβων όσο και των γονέων. "Υπάρχει πλημμελής διδασκαλία του μαθήματος της πληροφορικής στα σχολεία, πλημμελής άσκηση καθηκόντων γονέων και αναλφαβητισμός στην πληροφόρηση, δηλαδή το μόνο που γνωρίζουν είναι να μπαίνουν σε απαγορευμένα site. Δεν είναι κακή η τεχνολογία, απλώς πρέπει να έχουμε την αγωγή για να προστατευτούμε από αυτήν. Εν ολίγοις, δεν απαγορεύουμε στα παιδιά να περάσουν το πεζοδρόμιο, απλώς τα μαθαίνουμε πώς να περνούν με ασφάλεια", τόνισε η καθηγήτρια πληροφορικής της ΑΣΠΑΙΤΕ Σοφία Ασλανίδου. Όπως σημειώνει η ίδια, το Διαδίκτυο θεωρείται επικίνδυνο γιατί είναι ανεξέλεγκτο, όμως δεν είναι περισσότερο επικίνδυνο από άλλα μέσα, στα οποία εκτίθενται οι νέοι κατά το διάβα των αιώνων. "Όταν παίζανε πετροπόλεμο στη δεκαετία του '60, δεν ήταν λιγότερο επικίνδυνο. Επιπλέον, στατιστικά στην Ελλάδα οι περισσότεροι θάνατοι εφήβων προέρχονται από ατυχήματα με τα μηχανάκια. Γενικά, ο κίνδυνος είναι μέρος της εφηβικής ηδονής", προσθέτει. 
Συμπτώματα εξάρτησης παιδιών 
Ο υπερβολικός χρόνος ενασχόλησης, η μονομανία, η παραμέληση των υποχρεώσεων και άλλων ασχολιών, η απότομη πτώση της σχολικής επίδοσης, η απομόνωση και η μείωση του χρόνου δραστηριοτήτων και του χρόνου που περνούν με φίλους, η επιθετικότητα, η μεταβολή της συμπεριφοράς, η αδιαφορία για πράγματα που παλιά τον/την ευχαριστούσαν, οι πονοκέφαλοι, η ξηρότητα οφθαλμών κ.ά. 
Συμβουλές προς γονείς 

---Από μικρή ηλικία πρέπει να τίθενται όρια (για πολλά θέματα) και να τηρούνται μέσα στην οικογένεια. Τα όρια (όταν δεν είναι υπερβολικά ή ιδιαίτερα αυστηρά) δεν καταπιέζουν τα παιδιά, αλλά τα κατευθύνουν και σημαίνουν ενδιαφέρον. Είναι σημαντικά για θέματα ασφάλειας. Όσο το παιδί μεγαλώνει, τα όρια που θα ισχύσουν είναι καλό να συζητιούνται, ώστε να λαμβάνεται η γνώμη του παιδιού και του εφήβου. Ο σεβασμός της προσωπικότητας παιδιών και εφήβων από πολύ μικρή ηλικία είναι στοιχείο πολύ σημαντικό για την εφαρμογή πειθαρχίας. 
--- Ενασχόληση και εκπαίδευση των γονέων σε θέματα Διαδικτύου. Καλό είναι να αφιερώνουν χρόνο στο Ίντερνετ μαζί με τα παιδιά τους. Αποφυγή του χάσματος γενεών στο θέμα αυτό (και γενικά). 
--- Ο υπολογιστής να τοποθετείται σε κοινόχρηστο χώρο, ώστε να μη δίνεται η δυνατότητα απομόνωσης του παιδιού και να υπάρχει έλεγχος. 
--- Να χρησιμοποιούνται ειδικά φίλτρα (από τους γονείς) για τις επιβλαβείς ιστοσελίδες. 
--- Ανοικτό κανάλι επικοινωνίας και ερωτήσεις για το αν υπήρξε κάποιο πρόβλημα κατά τη χρήση (π.χ. παρενόχληση). 
--- Ενημέρωση των παιδιών με απλά λόγια από μικρή ηλικία για την ύπαρξη του φαινομένου και τις συνέπειές του.