Τι θα πρέπει να γνωρίζουν και τι να κάνουν οι γονείς; 

 Η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της (νέας) Διαταραχής, απαντά Η διατήρηση ενός καλού επιπέδου επικοινωνίας στην οικογένεια είναι θεμελιώδους σημασίας για την προστασία του εθισμένου παιδιού στη χρήση του διαδικτύου. Αυτό επιτυγχάνεται με τον καθορισμό των στόχων από την πλευρά των γονέων, την επιλογή της κατάλληλης στιγμής για συζήτηση, η οποία πρέπει να είναι πριν την πλοήγηση στο διαδίκτυο και όχι κατά τη διάρκεια ή στο τέλος της. Οι γονείς οφείλουν να χρησιμοποιούν επιχειρήματα, να είναι προετοιμασμένοι για την αρνητική στάση του παιδιού και εάν αποτύχουν να σκεφτούν νέους τρόπους επικοινωνίας με τα παιδιά τους. 
Αν γίνουν αυτά τα βήματα στις περισσότερες περιπτώσεις δεν διαταράσσεται η επικοινωνία στην οικογένεια. Επίσης είναι σημαντικό οι γονείς να έχουν κοινή στάση στην αντιμετώπιση του προβλήματος, να δείχνουν στο παιδί τους πόσο νοιάζονται, να βάζουν λογικούς κανόνες στη χρήση του διαδικτύου, η τοποθέτηση του υπολογιστή θα πρέπει να είναι σε κοινό χώρο στο σπίτι για να ελέγχεται το είδος της χρήσης και τέλος πρέπει να ενθαρρύνουν το παιδί να βρει εναλλακτικές δραστηριότητες. Στις περιπτώσεις όμως, όπου η χρήση του διαδικτύου δεν ελέγχεται και οι ώρες αυξάνονται παρόλο που οι γονείς ακολούθησαν τις παραπάνω οδηγίες, υπάρχουν συνέπειες στη σχολική επίδοση και την οργάνωση της καθημερινότητας και οι οικογενειακές σχέσεις επηρεάζονται αρνητικά, είναι απαραίτητα οι γονείς να απευθυνθούν σε ειδικούς ψυχικής υγείας εξειδικευμένους στον εθισμό στο Διαδίκτυο.

Είμαι εγώ «εθισμένος στο Διαδίκτυο»;

Η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της (νέας) Διαταραχής, απαντά

Είναι το παιδί μου εθισμένο στο Διαδίκτυο;
Από εκεί, αντλούμε ενδεικτικά την πληροφόρηση ότι πολλοί είναι οι γονείς που ανησυχούν ότι τα παιδιά τους κάνουν υπερβολική χρήση του Διαδικτύου. Οι συνηθέστερες ενδείξεις που θα πρέπει να θορυβήσουν τους γονείς σχετικά με τη χρήση του Διαδικτύου από τα παιδιά είναι οι εξής:

1.          Υπερβολική κούραση, ημερήσια υπνηλία.

2.          Πτώση της σχολικής επίδοσης.

3.          Παραμέληση άλλων αγαπημένων δραστηριοτήτων.

4.          Κοινωνική απόσυρση.

5.          Ανυπακοή, εκδραμάτιση, ευερεθιστότητα.

Παιδιά που παρουσιάζουν τρεις ή περισσότερες από τις παραπάνω ενδείξεις, ενδεχομένως αντιμετωπίζουν πρόβλημα εθισμού στο Διαδίκτυο. Πρέπει να σημειωθεί όμως ότι τα παραπάνω σημεία δεν είναι ειδικά για τον εθισμό στο Διαδίκτυο και μπορεί να αποτελούν ενδείξεις κατάχρησης αλκοόλ ή κάποιας άλλης ψυχοδραστικής ουσίας

Είμαι εγώ «εθισμένος στο Διαδίκτυο»;

Η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της (νέας) Διαταραχής, απαντά

Πώς μπορεί ένα άτομο να καταλάβει αν είναι εθισμένο στο διαδίκτυο;

Στην ιστοσελίδα της Συμβουλευτικής Υπηρεσίας φοιτητών προς αντιμετώπιση της παθολογικής χρήσης Η/Υ και Διαδικτύου παρατίθενται οι απλές ερωτήσεις που μπορεί κάποιος να απευθύνει στον εαυτό του με ειλικρίνεια 

Αισθάνεσαι να σε απασχολεί συνεχώς η χρήση του Η/Υ ή του Διαδικτύου (π.χ σκέφτεσαι τι έκανες τη προηγούμενη φορά ή ανυπομονείς για την επόμενη);

Μένεις περισσότερο χρόνο στον Η/Υ ή στο Διαδίκτυο από ότι σχεδίαζες;
Χρησιμοποιείς τον Η/Υ ή το Διαδίκτυο σαν μέσο διαφυγής από τα προβλήματα σου ή σαν τρόπο ανακούφισης από άγχος ή θλίψη;
Νιώθεις άσχημα αν προσπαθήσεις να περιορίσεις τη χρήση Η/Υ ή Διαδικτύου ή αν δεν μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις;
Χρειάζεται να χρησιμοποιήσεις περισσότερη ώρα τον Η/Υ ή το διαδίκτυο ώστε να σου φέρουν ανακούφιση;
Η χρήση Η/Υ ή Διαδικτύου έχει αρνητικές συνέπειες για τις σπουδές σου;
Οι φίλοι σου παραπονούνται ότι δεν σε βλέπουν πλέον;
Είναι οι περισσότεροι σου φίλοι αποκλειστικά διαδικτυακοί;

Εφόσον σε κάποια από αυτές τις ερωτήσεις απαντάς με ένα «ναι» τότε ενδέχεται να κάνεις χρήση του Διαδικτύου που να σου προκαλεί προβλήματα στην «πραγματική» ζωή σου, έξω από αυτό.

Είμαι εγώ «εθισμένος στο Διαδίκτυο»;

Η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της (νέας) Διαταραχής, απαντά

Γενικά υπάρχει μία σύγχυση στη βιβλιογραφία ως προς την ορολογία και τον ορισμό του προβλήματος. Πολλές φορές βλέπουμε μεμονωμένους όρους όπως «εθισμός στα video games» ή «υπερενασχόληση με το Facebook», οι οποίοι αποτυγχάνουν να συλλάβουν τη φύση του προβλήματος, ήτοι τα πολυσύνθετα προβλήματα που επιφέρει στο χρήστη.

Στο διαγνωστικό εγχειρίδιο της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας η διαταραχή πρόκειται να εισέλθει ως «Internet Addiction Disorder» (διαταραχή εθισμού στο Διαδίκτυο). Δεν είναι όμως και το κάθε πρόβλημα στη χρήση ικανής έντασης ώστε να χαρακτηριστεί εθισμός. Προς διευκόλυνση παρατίθενται οι σύντομοι ορισμοί της ερευνητικής ομάδας όπως δημοσιοποιήθηκαν ως τμήμα άρθρου στο περιοδικό ‘Νευρολογία’ (Σιώμος και συνεργάτες, 2010).

Α. Τυπική χρήση Διαδικτύου

Η καλοήθης χρήση είτε σε εργασιακό περιβάλλον είτε για λόγους αναψυχής.

Β. Προβληματική χρήση Διαδικτύου

Η χρήση όπου δεν εξυπηρετείται κάποιος συγκεκριμένος σκοπός, παρά αποτελεί αυτοσκοπό προειδοποιώντας για πιθανή κατάχρηση.

Γ. Κατάχρηση Διαδικτύου

Ένα δυσπροσαρμοστικό, επαναλαμβανόμενο μοτίβο χρήσης που οδηγεί σε σημαντική έκπτωση της λειτουργικότητας κατά τη διάρκεια δωδεκάμηνης περιόδου, όπως καταδεικνύεται από:

·                           αποτυχία να διεκπεραιωθούν σημαντικές ευθύνες στην εργασία, σχολείο ή σπίτι

·                           κοινωνικά και διαπροσωπικά προβλήματα.

·                           χρήση σε καταστάσεις στις οποίες παρατηρούνται αρνητικές σωματικές συνέπειες (π.χ ελλιπή σίτιση, ύπνος, κοκ)

·                           προβλήματα με το νόμο

Δ. Εξάρτηση από το Διαδίκτυο

Μία χρόνια, προοδευτική ασθένεια που συμπεριλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία: τη καταναγκαστική χρήση του Διαδικτύου που ενέχει την απώλεια ελέγχου και τη συνέχιση της χρήσης παρά τις δυσμενείς συνέπειες.  Η διάγνωση της εξάρτησης απαιτεί στη διάρκεια ενός δωδεκαμήνου τουλάχιστο τρία από τα ακόλουθα:

·                           ανάπτυξη «ανοχής»

·                           συμπτώματα «στέρησης»

·                           χρήση για όλο και μεγαλύτερο χρονικό διάστημα

·                           ανεπιτυχείς προσπάθειες να μειωθεί ή να ελεγχθεί η χρήση,

·                           παραίτηση από σημαντικές κοινωνικές, επαγγελματικές ή δραστηριότητες αναψυχής

·                           συνέχιση της χρήσης παρά τη γνώση ότι υπάρχουν επίμονα ή επαναλαμβανόμενα βιολογικά ή ψυχολογικά προβλήματα τα οποία προκλήθηκαν ή επιδεινώθηκαν από τη χρήση.

Ε. Εθισμός στο Διαδίκτυο

Πρόκειται για περίπτωση που πληροί τα κριτήρια της εξάρτησης όπου όμως πλέον είναι η συνήθης συμπεριφορά για τον χρήστη και υπάρχει σοβαρή βαρύτητα. Ο εθισμένος λαχταρά να χρησιμοποιήσει το Διαδίκτυο με συγκεκριμένους τρόπους, χρονικό διάστημα και συχνότητα τα οποία είναι επικίνδυνα για τον ίδιο και ενδεχόμενα για αυτούς με τους οποίους έχει σχέσεις (π.χ περιπτώσεις ακραίας παραμέλησης των αναγκών του εαυτού ή συγγενικών προσώπων).

3. Τι τύπους παικτών συναντά κανείς και πως διαμορφώνονται τα κίνητρα τους?

Ο εικονικός κόσμος του παιχνιδιού αποτελεί μια μικρογραφία της κοινωνίας, επομένως μπορεί κανείς να συναντήσει όλων των ειδών τις προσωπικότητες μέσα σε αυτόν. Φυσικά, δεν θα πρέπει να ξεχνάει κανείς ότι όλες οι προσωπικότητες και συμπεριφορές υπόκεινται σε κάποιες ειδικές συνθήκες του διαδικτύου (π.χ. ανωνυμία, άρση των αναστολών, φυσική απόσταση), οι οποίες επηρεάζουν τη συμπεριφορά του ατόμου. Σημαντικότατο ρόλο στη συμπεριφορά και τον τρόπο παιχνιδιού παίζουν τα κίνητρα των παικτών, δηλαδή οι λόγοι για τους οποίους παίζει κανείς ένα διαδικτυακό παιχνίδι, ακόμη περισσότερο αν σκεφτεί κανείς ότι για πολλούς χρήστες το παιχνίδι παίζει καταλυτικό ρόλο στη ζωή τους, είτε σαν βασική ασχολία, είτε σαν αυτοσκοπός. Αυτός είναι και ο λόγος που η έρευνα έχει εστιάσει αρκετά πάνω σε αυτό το κομμάτι. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι τα κίνητρα των παικτών είναι όμοια με αυτά της πραγματικής ζωής: υπάρχουν κίνητρα καθαρά ατομικά, καθαρά κοινωνικά ή συνδυασμένα. Κίνητρα θετικά, αρνητικά και διφορούμενα. Χαρακτηριστικό είναι ότι παρατηρείται μια εξέλιξη των κινήτρων μέσα στο παιχνίδι (από το ατομικό στο κοινωνικό) και ότι, τις περισσότερες φορές, το αρχικό κίνητρο είναι η περιέργεια ή η ψυχαγωγία, η οποία θα εξελιχθεί σε κάποια πολυπλοκότερη συμπεριφορά.

4. Δημιουργούν τα παιχνίδια αυτά εξάρτηση?

Οι έρευνες δείχνουν ότι η συντριπτική πλειοψηφία των χρηστών του διαδικτύου που παρουσιάζουν κατάχρησή ή εθισμό σε αυτό, είναι παίκτες διαδικτυακών παιχνιδιών. Πράγματι, τα χαρακτηριστικά των παιχνιδιών και των κινήτρων για τα οποία παίζει κανείς, έχουν ταυτιστεί με τον εθισμό στο διαδίκτυο, αφού στα παιχνίδια συγκεντρώνονται τόσο διαδικτυακές, όσο διαδραστικές-κοινωνικές συνθήκες, που αυξάνουν πολύ τις πιθανότητες για ανάπτυξη εθισμού. Στη διαδικασία αυτή συμβάλλουν και τα παιχνίδια, καθώς αν θέλει κανείς να διακριθεί σε αυτά, χρειάζεται να δαπανήσει αρκετές ώρες την εβδομάδα. Συγκεκριμένα, προτείνεται ότι αν κάποιος παίζει 40 ώρες την εβδομάδα, είναι σίγουρο ότι θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην καθημερινότητα του και θεωρείται εθισμένος. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να γίνεται σαφής διάκριση μεταξύ ενασχόλησης, εντατικής ενασχόλησης και εξάρτησης.

Ευάγγελος Μακρής, Κλινικός Ψυχολόγος, M.Sc, υπ.διδάκτωρ Πάντειου Πανεπιστημίου

Οδηγίες στους γονείς

Θέµα:  Εθισµός στο διαδίκτυο – οδηγίες στους γονείς

Οµιλία της Αλεξάνδρας Καππάτου

Ψυχολόγου - Παιδοψυχολόγου

Το διαδίκτυο είναι η επανάσταση της εποχής µας, είναι το εργαλείο που µας ανοίγει τις πύλες στη γνώση, στην ενηµέρωση, στην επιστήµη, στη ψυχαγωγία και µας οδηγεί σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Είναι απαραίτητο σε κάθε επιστήµονα, επαγγελµατία ακόµη και µαθητή. 

Η πλοήγηση στο διαδίκτυο έχει φανατικούς οπαδούς  µεταξύ των παιδιών  µας.  Ολοένα περισσότερα σπιτικά διαθέτουν πια ηλεκτρονικό υπολογιστή και αρκετά έχουν σύνδεση µε τοδιαδίκτυο.  Σύµφωνα µε την Πανευρωπαϊκή έρευνα του Ευρωβαρόµετρου σχετικά τηνενηµέρωση των γονιών των χωρών µελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους κινδύνους που εγκυµονεί το διαδίκτυο οι έλληνες γονείς είναι τελευταίοι.  

Αρκετοί γονείς δεν γνωρίζουν πώς να αντιδράσουν όταν διαπιστώνουν ότι,  αντί να χρησιµοποιούν τα παιδιά τους το διαδίκτυο για τις εργασίες του σχολείου ή για έρευνες, αυτά στέλνουν  µηνύµατα στους φίλους τους,  παίζουν παιχνίδια ή  µιλούν σε αγνώστους στα δωµάτια συζητήσεων. Αυτό συµβαίνει γιατί είναι εύκολο να κρύψεις τι κάνεις στο διαδίκτυο και επειδή η εξάρτηση από το διαδίκτυο ακόµη δεν έχει ευρέως αναγνωριστεί. Τα παιδιά και οι νέοι εύκολα µπορεί να εγκλωβιστούν σε δικτυακές δραστηριότητες όπως τα παιχνίδια µε πολλούς παίκτες , τα µηνύµατα, η πορνογραφία, τα δωµάτια συζητήσεων κλπ. 

Τα πιο ευάλωτα παιδιά σύµφωνα  µε την υπηρεσία εξάρτησης από τον υπολογιστή της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ είναι εκείνα που είναι  µόνα και βαριεστηµένα ή από οικογένειες που κανένας δεν είναι στο σπίτι για να σχετίζεται  µαζί τους και να συζητά επιστρέφοντας από το σχολείο. Τα  παιδιά που δεν είναι δηµοφιλή  ή είναι ντροπαλά  µε τους συνοµηλίκους  ελκύονται συχνά από την δηµιουργία νέας ταυτότητας σε online επικοινωνίες. 

Τα αγόρια κυρίως  είναι συχνά οι χρήστες των on line παιχνιδιών µε ρόλους που δηµιουργούν νέες ταυτότητες και συνεργάζονται µε άλλους παίκτες. Παρότι παίζοντας αυτά τα παιχνίδια µε χιλιάδες άλλους χρήστες µπορεί να φαίνεται ότι έχουν µια κοινωνική δραστηριότητα, ωστόσο για τα εσωστρεφή παιδιά ή τους έφηβους το υπερβολικό παιχνίδι µπορεί µακροπρόθεσµα να τους αποµονώσει από τους φίλους και τους γονείς. 

Το ενδεχόµενο του εθισµού ή της πιθανής εξάρτησης από διάφορες – ψυχαγωγικές κυρίως – ασχολίες που προσφέρει ο υπολογιστής συζητείται από το 1987.  Πήρε όµως  µεγαλύτερες διαστάσεις  µετά το 1996,  όταν αρκετοί ειδικοί ψυχίατροι και ψυχολόγοι θεώρησαν    ότι η υπερβολική ενασχόληση µε τον υπολογιστή µπορεί να προκαλέσει εθισµό και αναγνώρισαν το συγκεκριµένο πάθος ως αυθύπαρκτη διαταραχή και εξάρτηση  µε παρόµοια κριτήρια  µε αυτά των άλλων εξαρτήσεων.  Κάποιοι διαφώνησαν και κάποιοι τήρησαν στάση αναµονής στο ζήτηµα της διάγνωσης ως προς το αν η πολύωρη και  µανιώδης ενασχόληση  µε τον υπολογιστή αποτελεί όντως εξάρτηση ή απλώς σύµπτωµα ενός σοβαρότερου προβλήµατος.

Σήµερα οι περισσότεροι ερευνητές στο τοµέα των εξαρτήσεων προτείνουν ότι η διαταραχή εξάρτησης από το ίντερνετ, µια ψυχοφυσιολογική διαταραχή που εµπεριέχει την ανοχή, συµπτώµατα αποµόνωσης, τις συναισθηµατικές διαταραχές και την διακοπή των κοινωνικών σχέσεων, είναι ένα υπαρκτό πρόβληµα που γίνεται γνωστό στη κοινωνία όσο αυξάνεται και η χρήση του υπολογιστή .

http://www.5sek.gr/attachments/214_Alexandra_Kappatou.pdf

παραδειγμα εθισμού 

Ωρα 15.00. Πριν από λίγο γύρισε από το σχολείο. Πρέπει να φάει και να διαβάσει αφού σε δύο ώρες έχει φροντιστήριο.Σε λιγάκι όμως,διότι τώρα πρέπει να ανοίξει τον υπολογιστή.Τον περιμένουν οι υπόλοιποι παίκτες στο τελευταίο online παιχνίδι που ανακάλυψε.Είναι κρίσιμη η φάση:είναι έτοιμος να κατατροπώσει τους αντιπάλους του,κερδίζοντας τους πύργους τους.Θα παίξει μισή ώρα και μετά θα κάνει όσα άλλα πρέπει. Ωρα 17.15. Πωπώ!Μόλις πήρε είδηση ότι έχασε το φροντιστήριο.Ευτυχώς που λείπουν οι γονείς του και δεν θα το καταλάβουν.Θα παίξει λίγο ακόμη και μετά θα κάνει όλα τα υπόλοιπα που πρέπει.Δεν έχει φάει κιόλας... 

Ωρα 21.00. Μόλις μπήκαν οι γονείς του.Ωραία,θα τον βρουν στο δωμάτιό του και θα πιστέψουν ότι διαβάζει.Θα διαβάσει δηλαδή,αλλά όχι ακόμη,σε λίγο.Διότι τώρα το παιχνίδι βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή. 

Ωρα 9.00 το πρωί της επομένης.Πέρασε σχεδόν όλη τη νύχτα ξύπνιος επειδή κάποια στιγμή,και ενώ γινόταν ο χαμός στο παιχνίδι, «κράσαρε» ο υπολογιστής του.Δεν έφαγε, δεν διάβασε,σχεδόν δεν κοιμήθηκε αλλά κατάφερε να τον φτιάξει και να περάσει μια πολύ δύσκολη πίστα.Πριν από λίγο,όταν μπήκε μέσα στο δωμάτιό του έξαλλος ο πατέρας του για να του ζητήσει τον λόγο που έχασε την πρώτη ώρα στο σχολείο,εκείνος προσπάθησε να του εξηγήσει για το «κρασάρισμα» του...εργαλείου (απέκρυψε βέβαια τα υπόλοιπα για τις ατελείωτες ώρες διαδικτυακού παιχνιδιού). Ο πατέρας τον κοίταξε με το γνωστό ύφος «σε τι γλώσσα μου μιλάς;» και του είπε τη γνωστή φράση: «Στη μάνα σου το ΄πες;». 

Συνέπειες εθισμου στο διαδίκτυο

Συνέπειες εθισμου στο διαδίκτυο

Καταστροφικές συνέπειες έχει για τους νέους μια νέα μορφή εθισμού, ο εθισμός στο διαδίκτυο, που τείνει να πάρει επικίνδυνες διαστάσεις στη χώρα μας.
Εθισμένος στο διαδίκτυο σημαίνει παίζω διαδικτυακά παιχνίδια καθημερινά για ώρες (το λιγότερο 3, το περισσότερο 10), δεν κινούμαι μπροστά από τον υπολογιστή, απομονώνομαι στο δωμάτιό μου και ουσιαστικά εμφανίζω έντονα σημάδια κατάθλιψης.

Ενδεχομένως, όταν ένα παιδί φτάσει σε αυτό το σημείο, είναι σχεδόν αδύνατο να ζητήσει βοήθεια. Θα πρέπει οι γονείς να είναι σε διαρκή επαγρύπνηση και να μην αφήνουν τα παιδιά τους χωρίς έλεγχο μπροστά σε έναν υπολογιστή. Ο εθισμός των νέων στην Ελλάδα, σε μια χώρα με πολύ χαμηλή διείσδυση του διαδικτύου, φτάνει στο 8,2% μεταξύ των χρηστών, κατέχοντας την πρώτη θέση παγκοσμίως.

Σε χώρες όπου η χρήση του διαδικτύου είναι ευρέως διαδεδομένη, το αντίστοιχο ποσοστό είναι μόλις 1,98% στη Νορβηγία και 5,6% στην Ιταλία. Τον υψηλότερο κίνδυνο για εθισμό μεταξύ των χρηστών τον έχουν οι έφηβοι, και μάλιστα τα αγόρια.

Για την αντιμετώπιση της κατάστασης έχουν δημιουργηθεί δύο μονάδες σε όλη την Ελλάδα, μία στην Αθήνα και μία στη Θεσσαλονίκη, στην οποία απευθύνονται βεβαίως πρωτίστως οι γονείς. Η θεραπεία γίνεται με συμβουλευτική παρέμβαση και ειδικό εξατομικευμένο πρόγραμμα περιορισμού της υπερβολικής χρήσης.

http://www.myworld.gr/site/content.php?artid=479298

Aίτια

 Aίτια

Το Ίντερνετ έχει την ικανότητα να καλύψει συγκεκριμένες ψυχολογικές ανάγκες ενός ατόμου. Ένα από τα χαρακτηριστικά του μέσου που προκύπτει από τη φύση του είναι ότι μπορεί να δημιουργήσει μια «ιδανική κατάσταση εαυτού», όπου το άτομο μπορεί να εξερευνήσει διάφορες πτυχές της προσωπικότητας του χωρίς να έχει περιορισμούς και συνέπειες. Στο Διαδίκτυο δεν υπάρχουν άμεσες συνέπειες των πράξεων, ο χρήστης μπορεί να μπει και να βγει όποτε θέλει, ενώ μπορεί να καλύψει την όποια εξωτερική εμφάνιση, αφού δεν υπάρχει, πολλές φορές, οπτική επαφή. Ταυτόχρονα, ο έφηβος μπορεί να ενσαρκώσει διαφορετικούς ρόλους, ή να υιοθετήσει διαφορετικές ταυτότητες ανάλογα με την εκάστοτε διαδικτυακή εμπειρία, εξαιτίας της ανωνυμίας, που συνιστά κατεξοχήν χαρακτηριστικό του Διαδικτύου. Συνήθως, τα παιδιά που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα του εθισμού στο διαδίκτυο είναι αγόρια και μεγαλώνουν σε δύσκολες καταστάσεις (δυσλειτουργικές οικογένειες).

Ο εθισμός στο Διαδίκτυο

 Ο εθισμός στο Διαδίκτυο τα τελευταία χρόνια έχει γίνει ένα από τα πιο δημοφιλή θέματα για τις δημοσιεύσεις και συζητήσεις.Με το θέμα  "την εικονική πραγματικότητα" άρχισαν να μιλούν κοινωνιολόγοι, ψυχολόγοι, γιατροί  και εκπρόσωποι πολλών άλλων επιστημών.Ορισμένοι θεωρούν  αυτό ως μια προφητική εικόνα του μέλλοντος,εφιάλτη όπου οι άνθρωποι θα είναι εντελώς υποδουλωμένοι από άψυχα μηχανήματα.  Άλλοι κρούουν την ειδοποίηση ότι οι άνθρωποι που ξοδεύουν πολύ χρόνο online, χάνουν την ικανότητα να επικοινωνούν με τον πραγματικό κόσμο.

Σημάδια

Τα πιο σημαντικά σημάδια είναι όταν έχει αρχίσει να αναπτύξετε εθισμό στο Διαδίκτυο:αυτή η εμμονή με online πόρους, ενδιαφέρεστε για τα πάντα στον κόσμο μέσω του Διαδικτύου, επισκέπτεστε ορισμένες ιστοσελίδες χωρίς λόγο, μηχανικά. Για παράδειγμα,να ελέγξτε τα email σας, όχι επειδή ένα σημαντικό έγγραφο πρέπει να έρθει, αλλά επειδή απλά θέλετε να το δοκιμάσετε, θα απολαύσετε τη διαδικασία ανοίγματος του γραμματοκιβωτίου.Επίσης, ο εθισμός στο Διαδίκτυο μπορεί να αναγνωριστεί από το γεγονός, για παράδειγμα, ότι είναι πιο εύκολο να γράψει ένα email από το να πάρετε ένα τηλεφωνώ,όπου και αν  πηγαίνετε  να χαλαρώσετε με τους φίλους, το πρώτο πράγμα που ρωτάτε είναι  " Έχετε ένα Wi-Fi; ".Το πρωί, αντί για ένα φλιτζάνι καφέ, τρέχετε ολοταχώς σε έναν υπολογιστή που λειτουργεί για να δείτε τον καιρό για το μήνα που έρχεται.

Η αντιμετώπιση

Η αντιμετώπιση του εθισμού στο διαδίκτυο πραγματοποιείται, με την παροχή συμβουλών στον χρήστη από γιατρούς, παρακολούθηση προγραμμάτων για την απεξάρτησή του, ψυχοθεραπεία και χρήση φαρμάκων. Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις, όπου η κατάσταση του χρήστη έχει τεθεί εκτός ελέγχου νοσηλεύεται σε ψυχιατρική κλινική.

Η θεραπευτική αντιμετώπιση των διαγνωσμένων περιπτώσεων εθισμού στο διαδίκτυο γίνεται με:

• Συμβουλευτική παρέμβαση στον έφηβο και στην οικογένεια.
• Ειδικό εξατομικευμένο πρόγραμμα περιορισμού της υπερβολικής χρήσης.
• Εκμάθησης ενός ορθολογικότερου τρόπου χρήσης των νέων τεχνολογιών από τον έφηβο.
• Γνωστικο-συμπεριφορική ψυχοθεραπευτική παρέμβαση.
• Φαρμακοθεραπεία.

Και σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις, όπου μπορεί να συνυπάρχει αυτοκτονικός ιδεασμός και μείζον καταθλιπτική διαταραχή, καθώς και συμπτώματα καχεξίας εξαιτίας της συνεχόμενης πολυήμερης ενασχόλησης με το διαδίκτυο (π.χ διαδικτυακά παιχνίδια) υπάρχει η δυνατότητα ενδονοσοκομειακής νοσηλείας στην παιδοψυχιατρική κλινική.
Σήμερα, πρέπει να τονιστεί ότι ο εθισμός στο Διαδίκτυο δεν αποτελεί αναγνωρισμένη ξεχωριστή ψυχιατρική διαταραχή και υπάρχει σοβαρός προβληματισμός στο να ενταχθεί η διαταραχή στην αναθεωρημένη έκδοση του DSM το 2011. Η πρώτη χώρα που αναγνώρισε επισήμως τη διαταραχή είναι η Κίνα τον Νοέμβριο του 2008, ενώ ενδέχεται να ακολουθήσει και η Γερμανία.
Το διαδίκτυο είναι εργαλείο και όχι παιχνίδι. Προσφέρει απεριόριστες δυνατότητες επιμόρφωσης, ψυχαγωγίας, κοινωνικών ευκαιριών και έναν αστείρευτο πλούτο πληροφοριών. Η υπερβολή ωστόσο, σε οποιαδήποτε δραστηριότητα σκιάζει τα σημαντικά οφέλη και οδηγεί σε προβλήματα.

Κίνδυνοι Διαδικτύου

Έτσι για την ιστορία, μιας και αναφερόμαστε στο Διαδίκτυο, αξίζει να σκεφτείτε ότι ληστείες διαπράχθησαν όταν κάποιοι χρήστες ανακοίνωσαν τις διακοπές τους (κι εύκολα όπως έδειξαν Ολλανδοί προγραμματιστές, μπορούν να γίνουν κι άλλες), ότι φόνοι διαπράχτηκαν όταν κάποιοι άλλαξαν το status τους στο Facebook, ότι πρόσφατα ένα νεαρό κορίτσι, κόρη γνωστού ηθοποιού κακοποιήθηκε εξ’ αιτίας μιας διαφωνίας που ξεκίνησε απ’ το Facebook, ένα άλλο στη Βρετανία έπεσε θύμα βιασμού και

δολοφονήθηκε από κακοποιό που γνώρισε στο Facebook και να είστε περισσότερο προσεκτικοί , με τους ανθρώπους που δεν γνωρίζετε αλλά επικοινωνείτε μαζί τους, για οποιονδήποτε λόγο κι αν το κάνετε αυτό. Όπως δεν ανοίγουμε στον οποιονδήποτε την πόρτα του σπιτιού μας, έτσι δεν πρέπει ν΄ ανοίγουμε online και την καρδιά μας. Ποτέ δεν ξέρετε, ποιός αλήθεια κρύβεται πίσω από ένα ελκυστικό avatar.

Συμπτώματα Εθισμού στο Διαδίκυο

1.Συμπτώματα συνδρόμου απόσυρσης, όπως ψυχοκινητική διέγερση, εκούσια ή ακούσια κίνηση δακτυλογράφησης των δακτύλων του
χεριού,άγχος, έμμονη σκέψη για το διαδίκτυο και όνειρα για το διαδίκτυο.

2.Κατανάλωση υπερβολικού χρόνου ή και χρήματος σε δραστηριότητες σχετικές με το διαδίκτυο (λογισμικοί, σκληροί δίσκοι κ.λ.π)

3.Έκπτωση λειτουργικότητας του ατόμου σε κοινωνικό, οικογενειακό αλλά και προσωπικό επίπεδο.

4.Μειωμένη επίδοση στο σχολείο λόγω των πολλών ωρών που περνάει ο έφηβος στο διαδίκτυο.

5.Σε προχωρημένες περιπτώσεις ο έφηβος δεν κοιμάται, παραμελεί την προσωπική του υγιεινή, μπορεί να σταματήσει ακόμα
και το σχολείο. Ακόμη, απομονώνεται, από την οικογένεια και τους φίλους του, γίνεται επιθετικός, μπορεί να κλέβει χρήματα
από του γονείς για να παίζει. Τέλος, φτάνει σε σημείο να μην τρώει ή και το αντίθετο( να παχαίνει πολύ).

Ρόλος Γονέων

Ο ρόλος των γονέων είναι πάρα πολύ σημαντικός τόσο για την πρόληψη, όσο και για την αντιμετώπιση του εθισμού των παιδιών τους από το διαδίκτυο. Όσο αναφορά την πρόληψη το σημαντικότερο πράγμα που χρειάζεται να κάνουν οι γονείς προκειμένου να μπορούν να ελέγχουν αποτελεσματικά τη χρήση του Διαδικτύου από τα παιδιά τους, είναι να γνωρίσουν οι ίδιοι το μέσο. Προς το παρόν, οι γονείς δε γνωρίζουν το μέσο και επιπλέον δε φαίνονται διατεθειμένοι να έλθουν σε επαφή με το Διαδίκτυο, ενώ ταυτόχρονα δεν ενδιαφέρονται για τις δραστηριότητες των παιδιών τους στο Ίντερνετ.Ταυτόχρονα, οι γονείς θα πρέπει κάποιες φορές να χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο μαζί με το παιδί, ώστε να του δίνουν τις απαραίτητες κατευθύνσεις, ενώ η εγκατάσταση κάποιων φίλτρων στον υπολογιστή μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση ακατάλληλων για το παιδί ιστοσελίδων.Επιπλέον, είναι απαραίτητο να έχουν τεθεί κάποιες βάσεις όταν το παιδί φτάνει στην εφηβεία, να υπάρχουν δηλαδή όρια. Για να υπάρξουν ωστόσο όρια θα πρέπει να οι γονείς να μπορούν να διαθέσουν τον απαραίτητο χρόνο, αφού είναι δύσκολο για ενοχικούς γονείς να θέσουν όρια.Σε πιο πρακτικό επίπεδο, ο υπολογιστής είναι καλό να βρίσκεται σε κοινόχρηστο χώρο και όχι στο δωμάτιο του παιδιού, ώστε να ελέγχεται διακριτικά η δραστηριότητα του παιδιού στο Ίντερνετ. Ενώ, τέλος, οι γονείς θα πρέπει να συζητούν για τις διαδικτυακές διαδρομές του παιδιού τους, ώστε να έχουν πάντοτε ενημέρωση για τις ιστοσελίδες που επισκέπτεται, τα άτομα με τα οποία συνομιλεί και τις πληροφορίες που ανταλλάσει με άλλα άτομα.

Μια νέα μορφή εξάρτησης

Στις ήδη υπάρχουσες μορφές εξάρτησης και εθισμού, που αφορούν κατά βάση χρήση ουσιών, έρχεται να προστεθεί ο εθισμός σε ένα μέσο, που μάλιστα απαιτεί έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση από ειδικούς.

Την περασμένη εβδομάδα η Επιτροπή Έρευνας και Τεχνολογίας συνεδρίασε προκειμένου να ενημερωθεί για τις διαστάσεις που λαμβάνει ο εθισμός στο Διαδίκτυο στη χώρα μας. Ο κ. Δημήτρης Καφετζής, καθηγητής Παιδιατρικής και διευθυντής της Μονάδας Εφηβικής Υγείας της Β' Πανεπιστημιακής Παιδιατρικής Κλινικής και η κ. Άρτεμις Τσίτσικα, επιστημονική υπεύθυνος της Μονάδας, παρουσίασαν τα αποτελέσματα της πρώτης σχετικής έρευνας που πραγματοποιήθηκε σε δείγμα παιδιών ηλικίας 15-16 ετών στην Αττική.

Στα βασικότερα συμπεράσματα της έρευνας συγκαταλέγεται, μεταξύ άλλων, ότι ποσοστό 1% των εφήβων είναι εθισμένοι στο Διαδίκτυο, ενώ 20% βρίσκεται ένα βήμα πριν τον εθισμό, ενώ η υπέρβαση των δέκα ωρών εβδομαδιαίας ενασχόλησης μπορεί να οδηγήσει σε εθισμό.

Νέα μορφή εξάρτησης ο εθισμός στο Διαδίκτυο

Ο εθισμός στο Διαδίκτυο είναι μια σχετικά νέα μορφή εξάρτησης, η οποία βρίσκεται υπό εξέταση από την επιστημονική κοινότητα προκειμένου να οριοθετηθεί, αφού, όπως αναφέρει η κ Ίλια Θεοτοκά, κλινική ψυχολόγος και παιδοψυχολόγος, η εξάρτηση από το Ίντερνετ δεν είναι ακόμη μια κλινική οντότητα που συναντάμε σε εγχειρίδια ψυχιατρικά.

Η επιστημονική υπεύθυνος της Μονάδας Εφηβικής Υγείας της Β' Πανεπιστημιακής Παιδιατρικής Κλινικής, κ. Άρτεμις Τσίτσικα ορίζει αυτή τη μορφή εθισμού ως την «ενασχόληση με το Ίντερνετ για άντληση αισθήματος ικανοποίησης που συνοδεύεται με αύξηση του χρόνου που καταναλώνεται για την άντληση αυτού του αισθήματος».

Η ενασχόληση αυτή συνοδεύεται από επιπλέον συμπτώματα που σχετίζονται κυρίως με τη μη ενασχόληση με άλλες δραστηριότητες. Επιγραμματικά, μερικά συμπτώματα του εθισμού εφήβων στο Διαδίκτυο, σύμφωνα με την κλινική ψυχολόγο και παιδοψυχολόγο κ. Ίλια Θεοτοκα, είναι η αδιαφορία για άλλες δραστηριότητες, η μειωμένη επίδοση στο σχολείο λόγω των πολλών ωρών που περνάει ο έφηβος στο Ίντερνετ, ενώ σε προχωρημένες περιπτώσεις ο έφηβος δεν κοιμάται, παραμελεί την προσωπική του υγιεινή αλλά και αδυναμία να σταματήσει την ενασχόληση αυτή την ώρα που έχει ορίσει ο ίδιος.

Το Ίντερνετ έχει την ικανότητα να καλύψει συγκεκριμένες ψυχολογικές ανάγκες ενός ατόμου. Ένα από τα χαρακτηριστικά του μέσου που προκύπτει από τη φύση του είναι ότι μπορεί να δημιουργήσει μια «ιδανική κατάσταση εαυτού», όπως ορίζει η κ. Θεοτοκά, όπου το άτομο μπορεί να εξερευνήσει διάφορες πτυχές της προσωπικότητας του χωρίς να περιορισμούς και συνέπειες.

Στο Διαδίκτυο δεν υπάρχουν άμεσες συνέπειες των πράξεων, ο χρήστης μπορεί να μπει και να βγει όποτε θέλει, ενώ μπορεί να καλύψει την όποια εξωτερική εμφάνιση, αφού δεν υπάρχει, πολλές φορές, οπτική επαφή. Ταυτόχρονα, ο έφηβος μπορεί να ενσαρκώσει διαφορετικούς ρόλους, ή να υιοθετήσει διαφορετικές ταυτότητες ανάλογα με την εκάστοτε διαδικτυακή εμπειρία, εξαιτίας της ανωνυμίας, που συνιστά κατεξοχήν χαρακτηριστικό του Διαδικτύου.

Φωτογραφιες Εθισμου

Πως επηρεαζονται τα μικρα παιδια,
στην ηλικια του δημοτικου

 Εγκεφαλος ενος εθισμενου ανθρωπου

Ο ανθρωπος κατα την διαρκεια του εθισμος

Οι συνεπειες ενος εθισμενου ανθρωπου

Εθισμος της παιδικης ηλικιας

Ψυχιατρική αντιμετώπιση

Σύμφωνα με τον έλληνα ερευνητή, ο εθισμός στο Διαδίκτυο αποτελεί ένα καθαρά ψυχιατρικό φαινόμενο και η αντιμετώπισή του ανήκει στο φάσμα των ψυχιατρικών νοσημάτων. «Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι στα παιδιά αυτά εμφανίζεται υψηλή συννοσηρότητα με άλλα προβλήματα,όπως οι διαταραχές ελέγχου των παρορμήσεων,το σύνδρομο υπερκινητικότητας και ελλειμματικής προσοχής,η κατάχρηση καπνού,αλκοόλ και άλλων ουσιών». Οι απόψεις πάντως μεταξύ των επιστημόνων ακόμη διίστανται, ίσως επειδή το όλο ζήτημα είναι «φρέσκο» και κανένας, ούτε καν οι ειδικοί, δεν έχουν καταλήξει σε οριστικά συμπεράσματα. Ο εθισμός στο Διαδίκτυο δεν έχει οριστεί επισήμως ως ψυχική διαταραχή, αν και τα γεγονότα που τρέχουν με... υψηλές ιντερνετικές ταχύτητες μαρτυρούν ότι κάτι τέτοιο δεν είναι διόλου απίθανο να συμβεί σύντομα.

Οπως όλα δείχνουν, το διαδικτυακό μέλλον διαγράφεται ακόμη πιο... εθιστικό και για τον λόγο αυτό, σύμφωνα με τον κ. Σιώμο, πρέπει να υπάρξει ταχεία αντίδραση της πολιτείας ώστε να προλάβει αυτά που έρχονται. «Είναι σημαντικό να υπάρξει ευαισθητοποίηση του κοινού και της πολιτείας σχετικά με το ζήτημα.Η Ελλάδα έχει αυτή τη στιγμή χαμηλό ποσοστό χρήσης του Διαδικτύου,ωστόσο τα επόμενα χρόνια το ποσοστό θα εξισωθεί με εκείνο των άλλων ευρωπαϊκών χωρών όπως η Νορβηγία,άρα θα αυξηθεί και ο εθισμός στο Διαδίκτυο.Το πρόβλημα αναμένεται να πλήξει όχι μόνο τις μικρές ηλικίες,αλλά και τους ενηλίκους».
Οι νέοι πάντως είναι οι περισσότερο ευάλωτοι στον κίνδυνο του εθισμού, καθώς είναι εκείνοι οι οποίοι έχουν ενσωματώσει πολύ περισσότερο την τεχνολογία στη ζωή τους. «Το μεγάλο εμπόδιο που έχουν οι γονείς ως προς το να ελέγξουν το τι κάνουν τα παιδιά τους με τον υπολογιστή είναι ότι υπάρχει μεγάλο “τεχνολογικό” χάσμα γενεών.Οι γονείς δεν μπορούν να οριοθετήσουν την ενασχόληση των παιδιών τους με το Διαδίκτυο και τους υπολογιστές γενικότερα,αφού πολλοί από αυτούς δεν έχουν τη γνώση για να το πράξουν.Ετσι,στα μάτια του παιδιού αποδυναμώνεται ακόμη περισσότερο το γονεϊκό πρότυπο» λέει ο κ. Σιώμος.

Οι γονείς, λοιπόν, πρέπει να ξανακαθήσουν στα θρανία... της τεχνολογίας αυτή τη φορά, μαζί με τους δασκάλους, αλλά και η πολιτεία οφείλει να μοιραστεί μαζί τους τα ίδια θρανία. Μόνο τότε οι έφηβοι θα περάσουν με επιτυχία τις... εξετάσεις του Διαδικτύου χωρίς να μείνουν μετεξεταστέοι στη ζωή.